Zwagerman: geen rock&roll

Het was in de eerste week van november 2008 dat ik Joost Zwagerman interviewde. In het Zoetermeerse poppodium De Boerderij presenteerde ik de muzikaal literaire avond ´Writers Unplugged´. De zaal was niet uitverkocht, verre van dat. Het weer was zoals je dat mag verwachten van november: guur en regenachtig. Geen elementen die de gemiddelde gast vrolijk stemmen. Toch was Zwagerman die dag erg opgetogen. Hij kwam mij over als een bijzonder prettige, sympathieke man vol humor. Een belangrijke reden voor zijn goede gemoed was het nieuws van de dag: Barack Obama was gekozen als 44e president van de Verenigde Staten. Volgens de schrijver iemand die qua uitstraling en boodschap vergeleken moest worden met Mandela.

Met hetzelfde vuur als waarmee hij over de nieuwe wereldleider praatte, vertelde hij over de rol van muziek in zijn leven. Zijn passie voor Madonna en Elvis Costello, bewondering voor jeugdliefdes The Clash en Fischer Z en nieuwere ontdekkingen als Johan, dEUS en I am Kloot. Had hij ook een hekel aan bands? Jazeker! Toen hij zei dat politici over het algemeen een waardeloze smaak hadden, wierp iemand tegen goed bevriend te zijn met een staatssecretaris die toch maar mooi groot Dire Straits-fan was. Joost: "Ja, maar dat is toch ook geen muziek?!"

Vlak voor de pauze kwam de clip Saturday Night van Herman Brood langs. Ook Brood behoorde tot de muzikale helden van Zwagerman. Met de nadruk op 'muzikale', want voor de rest van de levenswandel, of liever het einde daarvan, kon de auteur geen enkel begrip opbrengen. Mijn collega-interviewer Fenno Werkman meende echter dat het 'wel echt rock&roll was', om jezelf van een hotel te gooien.
Dat was volledig tegen het zere been van Zwagerman, die reageerde als door een adder gebeten. "Hij had een vrouw, kinderen, mensen die voor hem zorgden en van hem hielden. Het is niet stoer of imago-verhogend om jezelf van het leven te beroven. Het is niet rock&roll." De pauze werd iets uitgesteld omdat Zwagerman er echt een punt van maakte en in een kort, goed onderbouwd betoog uitlegde wat het met hem had gedaan toen iemand uit zijn directe omgeving (zijn vader) had geprobeerd zichzelf van het leven te beroven.

Het was voor mij wel een verfrissend inzicht. Eindelijk ging iemand in tegen het credo dat het 'zo rock&roll' was om zelfmoord te plegen als rockster. Zwagerman was duidelijk erg bezig  geweest met dit onderwerp.
Bijna 7 jaar later komt de wrange waarheid aan het licht: het hield hem meer bezig dan we konden bevroeden.

Rennen in de Ardennen (deel 2)

Iedereen wandelt al bij de eerste puist

Daar sta ik dan. Midden op de eerste de beste heuvel. Geparkeerd, zoals dat dan heet. Ik buk wat verslagen naar voren, doe mijn handen op mijn knieën en probeer in een zo stevig mogelijk tempo naar boven de lopen. Ik haal veel andere lopers in. Dat deze heuvel zo plotseling zou opdoemen, wist ik. De jetser verschijnt als als een puist op het gezicht van een puber. Uit het niks is ie er opeens. Zes jaar geleden, toen ik hier voor de eerste keer liep, was dat een volstrekte verrassing voor mij. Nu was ik voorbereid. Toch valt het tegen, want godallejezus, wat is dat ding stijl.

In principe was alles vooraf goed gegaan. Mijn vorm was prima en ik had in de week voorafgaand aan 'Les Boucles Ardennaises' genoeg geslapen. De hele week, tot de avond ervoor. Samen met mijn maat Erik, die ook mee zou lopen, sliep ik in een hotel dat van buiten nog het meest weg had van het Spookslot in de Efteling. Toen een man van minstens 259 jaar ons de sleutel van de kamer overhandigde, konden we het ergste al vermoeden.
Die nacht bleek dat we zeker niet bang hoefde te zijn voor Casper het spookje, of één van zijn familieleden. Des te meer voor Henk Wijngaard en z'n collega's. Onze kamer lag aan een tamelijk drukke weg en aangezien het overdag 30 graden geweest was, hadden we de deuren naar het balkon open gelaten. Gevolg: ik werd 's nachts tot 3 maal toe zwetend wakker omdat ik dacht dat er een Scania door mijn kamer reed.

En nu stond ik daar dus, bovenaan die heuvel. Wetende dat ik mijn ritme gewoon weer moest oppikken. En denkende dat het nu wel even vlak zou worden. Dat eerste klopte, dat tweede niet. En daar ging het mis. Mijn moraal werd geknakt doordat er weer een helling volgde. Ik was nog geen 5 kilometer onderweg en nu al was de pijp bijna leeg. Gelukkig volgde een lange afdaling. Op weg naar de volgende klim.

"Wat is er met me aan de hand?," denk ik na zo'n 8 kilometer. Ik ben nauwelijks vooruit te branden. Alsof alle training voor niks is geweest. Mijn goede conditie als sneeuw voor de zon verdwenen. Speelt een gebrek aan suiker deze diabeet parten? Altijd weer die twijfel over mijn glucosegehalte als het even niet goed gaat. Moet ik mijn gel nemen en daarmee het risico lopen dat mijn suikerspiegel tot boven de boomgrens reikt?

Ik probeer mezelf in de ogen te kijken: "Kijk om je heen, het is hier prachtig. Geniet van het uitzicht en probeer ritme te zoeken." Langzaam pak ik de draad op. Na 11 kilometer lijkt het hoogste punt bereikt en probeer ik logisch na te denken. De laatste 10 kilometer worden alleen maar beter.

Mijn tempo stijgt gelijk mijn moraal. En dan komt, na ongeveer 13 kilometer dat prachtige punt. Een boerenschuur waar je doorheen moet lopen. Snel pak ik mijn telefoon en zet de camera aan....

Het parcours gaat door deze boerderij. 

Vanaf dat moment kan het niet meer stuk. Ik versnel éénmaal en nog eens. Ik kijk op mijn klokje en zie dat ik kilometers afleg met een tempo van ongeveer 4m20sec per kilometer. Drie stukken bos, veel dalingen een enkel heuveltje en een verzorgingspost later arriveer ik weer in La Roche. Via het park voor het beroemde kasteel hol ik naar de finish waar ik aankom in een tijd van 1:44:35. Er zijn er slechts 38 voor me, van de 269 deelnemers aan de halve marathon.


Aan het bier kan ik niet, zoals veel van mijn collega's wel doen. Ik moet nog in de auto naar huis. Met een goed gevoel, een mooie ervaring en veel schokkerige foto's op zak.

Voor de start, als alles nog zo leuk lijkt.

De stemming komt er altijd in met een draaiorgel.

Afzie-selfie

Rennen in de Ardennen

In 2009 deed ik mee aan de Marathon Nature in het Belgische plaatsje La Roche en Ardenne. In dit ruige, toeristische maar prachtige gebied liep ik 21,1 kilometer. Ik was voor mijn doen afgetraind en uitgerust, waardoor ik een tijd liet noteren van 1:40:11. Omdat het er in België soms nog wat knullig aan toe gaat (wat ook een hoop charme heeft) moest ik bij de finish even wachten, voordat de vrouw achter het campingtafeltje mijn officiële tijd in het boek kon noteren. Daarom staat er in de annalen van deze wedstrijd bijgeschreven dat ik 1:41:16 liep. Ook goed, zou ik zeggen.

Mijn startnummer uit 2009

De loop gaat over bergen, heuvels, door dalen, langs modderpaden, bospaden, verharde wegen en zelfs door boerderijen. Het is een 21,1 kilometer durende verrassingsloop, die het uiterste vergt van de niet al te grote avonturier. Wie het echte grove werk zoekt, gaat richting Frankrijk of Zwitserland, voor een hardloopwedstrijd. Les Boucles Ardenaisse, zoals de loop anno 2015 heet, is pittig voor een getrainde loper maar zal uiteindelijk weinigen tot opgave dwingen.

Gister surfte ik even naar de website voor de praktische informatie rond deze editie. Ik doe namelijk weer meer. Tot mijn verrassing zag ik een foto van mezelf in actie op de homepage verschijnen. Het is een kiekje genomen niet heel lang na de start. Vanuit het dorp ga je direct de heuvels in waar het echte werk begint. Dit is vlak na de afdaling van de eerste bult. Een kilometer later volgt de eerste (en eigenlijk enige) echte berg. Een stijgingspercentage van zeker 15%. Ik zal nooit vergeten dat ik, vlak voor de klim dacht: daar loop ik wel even tegenop. Ik zag allemaal mensen halverwege de puist wandelen en had het arrogante idee dat ik op z'n janboerenfluitjes naar boven zou sprinten. Na een klein stukje keek ik op mijn horloge. Mijn hartslag was 189... ik blies mezelf op, want we waren pas 3 kilometer onderweg. Ook ik moest me gewonnen geven en de kuitenbijter wandelend bedwingen. Gelukkig kwam het later allemaal goed en wist ik mijn ritme weer te vinden.

De foto op de website. Ik loop in het witte shirt.

Zaterdag 6 juni 2015 start de loop om 10 uur. De omstandigheden lijken zwaar. Het kwik kan zomaar oplopen tot 26 graden. Aangezien er onweer op komst schijnt te zijn, zal de lucht drukkend aanvoelen. Ik heb 3 doelen: genieten, een goede tijd lopen (liefst iets sneller dan de vorige) en wat foto's maken. Voor mijn gevoel ben ik iets minder afgetraind dan 6 jaar terug, maar toch denk ik dat een verbetering van die tijd erin zit. Ik heb meer loopervaring, dus weet ik beter hoe ik een race moet indelen. Dit jaar heb ik 2 keer onder de 1:31 gelopen. In 2009 liep ik dat soort tijden niet.
Als ik eraan toekom om wat foto's te maken, plaats ik ze op dit blog. Met een verhaaltje erbij. Zo ben ik dan ook.

Against Me! in Bitterzoet

Bitterzoet in Amsterdam is een bar in hartje centrum. Je slaagt er makkelijker in om ongetraind twee ultra-marathons achter elkaar te lopen, dan met de auto voor de deur van deze horeca-uitspanning te parkeren. Alleen een man met een uitstekend gevoel voor zowel richting als zijn bolide, stuurt zijn heilige koe eerst door de nauwe straten langs de grachten om zijn vierwieler nog enigszins op loopafstand in een nauw parkeervak te proppen. Dan is het even zoeken, logisch nadenken en afgaan op het natuurlijke kompas (lees Google Maps) en je staat in een kleine, knusse ruimte die op gezette tijden dienst doet als poppodium. Zo ook donderdag 30 april toen punkrockband Against Me! er optrad.
Met Against Me! is iets bijzonders aan de hand. De groep had tot 2012 een mannelijke zanger en sindsdien een vrouw. En nu komt het opvallendste: het is nog steeds dezelfde persoon. Tom Gäbel liet zich 3 jaar terug volledig transformeren tot Laura Jane Grace. Van kop tot edele delen ging onder het mes. Goddank voor de fans van zijn/haar raspende maar voor punkbegrippen steengoede geluid, lieten de plastisch chirurgen haar stembanden onberoerd.

Ook in het tot de nok toe afgeladen tentje aan het Amsterdamse Spui is Laura stemtechnisch op haar best. Vanaf opening 'Teenage Anarchist' (waarvoor ik net op tijd binnen ben) tot afsluiting 'Black me out' maakt Against Me! er één groot rockfeest van.

Een geheim van de onverwoestbare live-reputatie van de band is speelplezier.  De lach is niet van de gezichten van de bandleden af te slaan. Al moet ik eerlijk zijn: niemand die het probeert. Voor meppen is geen tijd. Vanaf het moment dat Against Me! op het podium verschijnt wordt er in een onwaarschijnlijk tempo doorgespeeld. Veel nummers van 'Transgender Dysphoria Blues', het laatste album van de band uit Gainesville (Florida), dat vrijwel volledig gaat over de geslachtsverandering van Tom Gäbel. Uiteraard worden ook populaire tracks van succesalbums 'New Wave' en 'White Crosses' niet overgeslagen, evenals oudere publieksfavorieten zoals 'Cliché Guevara' en 'Pints of Guinness make you strong'. Het geluid in Bitterzoet kan wel wat beter, maar niemand die erom maalt. We staan hier niet te luisteren naar de Berliner Philharmoniker, maar naar onversneden stoere mannenmuziek gespeeld door een onwaarschijnlijk stoere vrouw.
Als je Laura op dat podium ziet stralen, ben je geneigd te denken dat zo'n geslachtsverandering zo'n gek idee nog niet is. Ze is het geluk in eigen persoon. Maar vergis je niet! Je auto binnen de lijntjes parkeren in de buurt van Bitterzoet was je als vrouw niet gelukt en de weg vinden al helemaal niet. Dan had je toch maar mooi het concert van Against Me! gemist. En dat wil je niemand aandoen.

Laura sluit af met een potje crowdsurfen

De setlist, exclusief toegiften

  

De eerste wedstrijd

Het was best lekker weer op 2 november 2014. Warm zelfs, voor de tijd van het jaar. Ik weet dat nog zo goed omdat mijn zoontje van 4 zijn debuut maakte in een stadion. Ik had twee kaarten gekregen voor een VIP box en ik durfde de jonge voetbalfan daarom best mee te nemen naar Sparta - NEC. Mocht hij zich vervelen, wat bij een wedstrijd van Sparta geen ondenkbaar scenario is, dan waren daar altijd nog de lekkernijen om hem bezig te houden. En een lekkere zachte stoel.

Een muffin in de hand, en zijn Pirlo-shirt aan. Voor de zekerheid.

 
Mijn gedachten dwaalden af naar mijn eigen debuut in een voetbalstadion. Ik was een jaar of 6 ouder dan Boaz en moest plaatsnemen op de plastic kuipstoeltjes van Stadion Feyenoord. Daar stond tegenover dat de wedstrijd wel iets aansprekender was: Feyenoord - Ajax. Van de wedstrijd weet ik niks meer en ook mijn eigen administratie laat me anno 2015 in de steek. Ik heb het kaartje bewaard. 4 april 1988 staat erop te lezen. Erboven de uitslag: 1-4.

Het eerste kaartje van Boaz, daaronder mijn eerste voetbalticket.

Met het kaartje is iets geks aan de hand. Niet alleen was de prijs schrikbarend laag (waar werden die spelers van betaald?), ook klopt de datum niet. Nooit werd Feyenoord - Ajax gespeeld op 4 april 1988. Wel 20 dagen later, op 24 april. De 20 dagen zijn waarschijnlijk weggescheurd door een nietsvermoedende kaartjescontroleur. De controlestrook, daarop zal de 2 te lezen zijn geweest.
Dan de uitslag, daar zit ook een luchtje aan. Zeker in die tijd klopte mijn hart veel sneller wanneer ik Ajax zag. Menzo, Mühren, Bosman, Wouters en Van 't Schip, het waren allemaal grote helden. Bergkamp viel in die dag, maar dat weet ik ook alleen maar omdat ik dat daarnet ergens las. Vermoedelijk is mijn fantasie met de uitslag aan de haal gegaan, want Ajax maakte er ééntje minder.

 

 

Wat ik nog wel weet is dat er een heel onbekende speler meedeed bij Ajax. Dat vond ik toen geloof ik een teleurstelling, al was ik wel gek op nieuwe talenten. De man die ik me vaag kon herinneren blijkt Marcel Keizer te zijn.  Een speler die niet kan bogen op een al te glorieuze waslijst aan wedstrijden in Ajax 1.

Enfin, terug naar die middag in november 2014. Voor een 4-jarige die een wedstrijd van Sparta zag, hield hij zich heel goed. De eerste helft keek hij zeker een half uur met volle aandacht en nam daarna 2 chocolade-muffins en een Fristi. De tweede helft was de concentratie snel weg, waarna het LEGO magazine uit zijn Planes-rugtas tevoorschijn kwam. Daarna viste hij er nog een speelgoed-auto uit. Tot overmaat van ramp was NEC ook nog bezig Sparta weg te spelen. Aangezien wij voor deze gelegenheid hadden afgesproken voor Sparta te zijn, hielp dat ook niet mee.

Met een speelgoed-autootje op de tribune

Toen gebeurde er iets geks. Vlak voor het verstrijken van de 90 minuten kwam de thuisclub terug tot 2-1! In blessuretijd viel zelfs de gelijkmaker. 'SP-AR-TA', zongen we uit volle borst. De datum en de uitslag zullen we allebei vast nooit vergeten. En ik denk Boaz de lekkere muffins ook niet.

Favoriete albums van 2014

 Het was een heel goed muziekjaar, 2014. Dit zijn de beste 14 albums die ik dit jaar heb gehoord. En ik heb er veel geluisterd hoor, neem dat van mij aan. Dikke teleurstellingen zaten ertussen, bijvoorbeeld van mijn favoriete band Gaslight Anthem. Maar ook veel prachtige langspelers die mijn lijstje net niet hebben gehaald. Daarvoor heb ik een playlist samengesteld met 26 tracks van albums die je zeker gehoord moet hebben. Als je Spotify hebt kun je hier klikken om de complete lijst van mijn favoriete albums van 2014 te horen. Een must, me dunkt!

14. Weezer - Everything will be alright in the end

13. De Huilende Rappers - Verkleed als sukkel (gratis te downloaden: http://www.verkleedalssukkel.nl/)

12. Lamb - Backspace Unwind

11. Vince Staples - Hell can wait

10. Moss - We both know the rest is noise

9. Sage Francis - Copper Gone

8. Against me! - Transgender Dysphoria Blues

7. Playground Zero - Poison

6. D'Angelo & The Vanguard - Black Messiah

5. Curtis Harding - Soul Power

4. Moodymann - Moodymann

3. Paceshifters - Breach

2. Run the Jewels - Run the Jewels 2 (gratis te downloaden op www.runthejewels.net)

1. The War on Drugs - Lost in the dream