Voordat ik dit boek begon te lezen, waren mijn favoriete sportboeken aller tijden:1. In den beginne was de bal - Erik Brouwer
2. De hand van god - Jimmy Burns
3. Elke seconde telt - Lance Armstrong
4. Je hebt het niet van mij - Marcel van Roosmalen
5. Fever Pitch - Nick Hornby
Het boek De macht van de bal bestaat uit acht verhalen over voetbal in Afrika. De verhalen hebben twee dingen gemeen: politiek speelt er naast voetbal een belangrijke rol in en de stukken zijn allemaal geschreven door Edwin Schoon. De auteur reisde door het continent dat compleet voetbalmaf schijnt te zijn. Waarom is mij overigens een volslagen raadsel, want laten we wel wezen, in Afrika kunnen ze er eigenlijk geen reet van. Tijdens het afgelopen WK bleek dat maar weer. Als ze een doelpunt maken zijn de dansjes om je vingers bij af te likken, maar goed voetballen is iets anders. Eigenlijk is de belangrijkste reden voor het gestuntel op het veld dat het in veel Afrikaanse landen een puinhoop is. Het ontbreekt overal aan structuur. En kijk, dat is wel fijn meegenomen. Tenminste, voor zo'n boek. Het levert namelijk smakelijke en onsmakelijke verhalen op, die bijna allemaal even lezenswaardig zijn.
In Europa wordt voetbal door de politiek nog weleens gebruikt om het volk koest te houden, maar in Afrika kunnen ze er helemaal wat van. Idi Amin bijvoorbeeld had tussen het doodmartelen en opeten van zijn politieke tegenstanders door, nog wel tijd om het voetbalteam van Uganda een zetje in de rug te geven. En ook narcisten als Banda (Malawi), Mobutu (Zaïre) en Kwame Nkrumah (Ghana) konden tussen het voederen van hun krokodillen door tijd vrijmaken om hun nationale elftal in te zetten als propagandamiddel.
Het treurige is; de namen van de beulen, zoals Amin en Mobutu, herinnert iedereen zich nog. De voetbalhelden die werden misbruikt als uithangbord om hun wandaden te verdoezelen zijn vergeten.
Gelukkig geeft Schoon ze een mooi podium. Zo kan Papa NDaye eindelijk zijn indrukwekkende verhaal kwijt. De held van Zaïre werd persona non-grata toen zijn land tijdens het WK 1974 met 9-0 op de kloten kreeg. Het apenvlees, dat de spelers zouden eten, hielp ze niet tegen Joegoslavië en ze leden de grootste nederlaag ooit op een WK. Ndaye vertelt dat Mobutu het geld dat de spelers was beloofd niet betaalde. Zodoende gingen de voetballers volledig gedemoraliseerd het veld in, met de slachtpartij als gevolg. Bij die straf zou het niet blijven voor de ooit zo gevierde spits. Het bewind van Mobutu vermoordt uiteindelijk zijn kind en zorgt ervoor dat Ndaye door het leven gaat met een ijzeren been.
Gelukkig is niet alles zo zwaar en droefstemmend. Clemens Westerhof, de zelfbenoemde koning van de voetbaljungle, krijgt ruimte om zichzelf op een grappige manier voor joker te zetten. Iets waar hij weinig moeite voor hoeft te doen.
 |
| www.edwinschoon.nl |
Toch zijn niet alle verhalen van Edwin Schoon een schot in de roos. Het verslag over de mislukte ontmoeting met Eusebio is ronduit irritant. De Zwarte Parel van Mozambique blijkt een strontvervelende vedette. Het is jammer voor Schoon dat hij tijd en moeite stak in het bereiken van deze huilebalk, maar hij had het verhaal beter achterwege kunnen laten. Een verslag van een mislukt interview is nou eenmaal niet boeiend om te lezen.
Mede door die misser en minder interessante stukken over Zuid-Afrika en Ghana, komt De macht van de bal niet in mijn persoonlijke sportboeken top 5. Wat niet wegneemt dat het boek erg informatief en goed geschreven is. Het leert je over de geschiedenis van een continent waar niet alleen de grootst mogelijke psychopaten de macht hebben (gehad), maar vooral de bal.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten